wahanie się
  • wątpliwe imiesłowy bierne
    9.10.2011
    9.10.2011
    Dzień dobry,
    czy można utworzyć imiesłowy przymiotnikowe bierne od czasowników zadecydować, odpowiedzieć i twierdzić? Tylko pierwszy występuje w Praktycznym słowniku współczesnej polszczyzny (jednak podaje wyłącznie konstrukcję zadecydować co, a nie wspomina o zadecydować o czymś, co jest podejrzane), mimo że wszędzie występuje konstrukcja ktoś robi coś. Problem polega na tym, że zamiast rzeczownika w bierniku znajdującego się po czasowniku jest konstrukcja z że.
    Pozdrawiam
  • znikło
    6.05.2009
    6.05.2009
    Dzień dobry:)
    Dobrze, że jest ten weekend – przynajmniej wreszcie:) udało mi się zadać pytanie:) Proszę mi napisać, jak się mówi: znikło czy zniknęło (np. „Bo by ci to nie znikło (nie zniknęło)”).
    Dziękuję za odpowiedź:)
  • do Jasina czy Jasinia?
    23.06.2005
    23.06.2005
    Mieszkańcy wsi Jasin (koło Swarzędza, Wlkp.) używają w piśmie i w mowie formy w Jasiniu mimo braku zmiękczenia w nazwie wsi (Jasin, nie Jasiń). Wręcz poprawiają, jeśli ktoś powie w Jasinie. Wydaje mi się, że należy uznać formę w Jasiniu za obowiązującą na co dzień. Co jednak zrobić z oficjalnymi pismami i wypowiedziami? Czy ta wieś kiedyś mogła nosić nazwę Jasiń?
  • dwojgu ludziom, ale dwojgiem ludzi – czemu nie dwojgiem ludźmi?
    3.12.2014
    3.12.2014
    Dzień dobry,
    wiem, że po formie narzędnikowej liczebników zbiorowych przepisowo następuje forma dopełniaczowa, ale chodzi mi o to dlaczego. Czy jest jakaś przyczyna umotywowana albo historią, albo analogią? Wydaje mi się, że tu „powinna’’ działać zasada zgody, konkretnie: dwojgiem ludźmi, a nie dwojgiem ludzi.
    Serdecznie
    Oscar E. Swan
  • filolożka
    29.01.2007
    29.01.2007
    Szanowni Państwo,
    zwracam się z następującym zapytaniem: jak powinniśmy nazwać kogoś, kto ukończył filologię polską? Filologiem polskim lub filolożką polską w przypadku kobiet? Czy taka odmiana przymiotnika jest poprawna w podanym wyrażeniu? Dotyczy to również każdej innej filologii.
    Serdecznie pozdrawiam.
  • Jak rozpoznać przypadki?
    17.11.2013
    17.11.2013
    Szanowny Panie Profesorze,
    moje pytanie dotyczy określania form gramatycznych w zdaniu. Jeżeli mamy w zdaniu np. dwa rzeczowniki, to dlaczego przy określaniu przypadka jeden jest np. w mianowniku, a drugi w bierniku? Jak rozpoznać te zależności?
  • Kabaty
    20.10.2009
    20.10.2009
    Witam,
    ostatnio ze znajomymi miałam dylemat dotyczący odmiany słowa Kabaty. Samo słowo kabat oznacza odmianę surduta, więc jeśli nazwa Kabaty wywodzi się od niego, co wydaje się logiczne, forma dopełniacza powinno brzmieć Kabatów. Na przykład „Nie mogę znaleźć Kabatów na planie”. Tymczasem większość osób używa w dopełniaczu formy Kabat. Moje pytanie: czy obie wariacje są prawidłowe? Czy też któraś z nich (która?) jest preferowana?
  • nazwisko Piróg
    16.05.2013
    16.05.2013
    Poradnio PWN!
    Dzisiaj w wdałam się w, być może idiotyczną dyskusję ze znajomą. Chodziło mianowicie o nazwisko polskiego celebryty – Michała Piróga. Ja byłam przekonana, że odmienia się tego Piroga, ona z kolei obstawała przy formie tego Piróga. Bardzo nas to nurtuje, a w internecie występują obie wersje. Która jednak jest poprawna?
  • niewierny Tomasz
    6.04.2005
    6.04.2005
    Czy można pisać niewierny tomasz przez analogię do takich rzeczowników pospolitych jak judasz, herostrates (USJP), herkules, otello, hamlet? Człowiek przynoszący złe wieści to hiob czy Hiob (hioba nie znalazłem w słownikach)? W Kopalińskim jest też ZACHEUSZ (człowiek, który bywa na wszelkich publicznych zabawach) – niestety napisany tylko wielkimi literami. Pisać go małą czy dużą?
  • Potoczne konstrukcje z między

    28.07.2021
    28.07.2021

    Czy poprawne jest określenie czyjegoś wzrostu potocznie jako "między metr sześćdziesiąt a metr sześćdziesiąt pięć" (centymetry pozostają w domyśle)? Wydaje się, że należałoby zastosować tutaj narzędnik, jednak "między metrem sześćdziesięcioma a metrem sześćdziesięcioma pięcioma" brzmi niezręcznie bez dodania na końcu jednostki, natomiast "między metrem sześćdziesiąt a metrem sześćdziesiąt pięć" jest niekonsekwentne.

    Będę bardzo wdzięczna za wyjaśnienie, jak najlepiej postąpić w tej sytuacji.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego